Ο Ιστός της Αράχνης

Δημοσιεύτηκε στις 22/05/2025
waveform-center

του

Σε όλους αρέσει να φτιάχνουν νόμους αλλά ακόμη περισσότερο τους αρέσει να τους παραβιάζουν. Και σένα σου αρέσει. Και μη πεις όχι γιατί θα λες ψέματα και στους δυο μας. Δεν μοιάζουν με τα μικρά παιδιά που χτίζουν πύργους στην άμμο και μετά τους χαλάνε γελώντας; Και ο ωκεανός γελάει. Γιατί ενώ εσύ χτίζεις κάστρα πάνω στην άμμο εκείνος μεταφέρει περισσότερη άμμο στην παραλία. Με ιδιαίτερη ευκολία κατεδαφίζει ο ωκεανός τα ανθρώπινα πυργάκια που φτιάχτηκαν στην άμμο. Παρ’ όλα αυτά, εσύ συνεχίζεις να πιστεύεις ότι ο Νόμος είναι το καταφύγιο, το οποίο θα αναζητήσεις όταν ξεσπάσει η καταιγίδα, η σανίδα σωτηρίας μετά το ναυάγιο. Επιθυμεί ο άνθρωπος να τον προστατεύει κάποιος. Tο ποθεί. Θέλει να έχει την ασφάλεια μιας προστασίας. Αυτή αναζητά. Όμως, τι είναι αυτό που μπορεί να προστατέψει το λιοντάρι και την ύαινα; Οι πύργοι στην άμμο; Όχι. Μόνον οι νόμοι της Φύσης. Μόνον αυτοί εφαρμόζονται εδώ. Και κυριαρχούν. Kαι επιβάλλονται με οποιονδήποτε τρόπο, κυρίως δε με τη βία.

Έτσι λειτουργεί η Φύση. Βίαια.

Δεν θα μπορούσε ο Νόμος να έχει ανθρώπινη προέλευση, γιατί τότε δεν θα εύρισκε πεδίο εφαρμογής. Κανείς δεν θα υπάκουε σ’ αυτόν. Γι’ αυτό ο Νόμος έχει θεϊκή προέλευση. Για να προκαλεί δέος και να επιβάλλεται με το νόμιμο βίαιο τρόπο, κατά κανόνα. Ου κλέψεις. Ου φονεύσεις. Ου ψευδομαρτυρήσεις. Αυτοί είναι οι πρωταρχικοί κανόνες. Αυτή είναι η προέλευση του Νόμου. Οι δέκα εντολές. Αυτές είναι οι υποχρεωτικές απαγορεύσεις που εξασφαλίζουν την ειρήνη και συντηρούν τον ανθρώπινο πολιτισμό. Δικαιολογημένα θα αναρωτηθείς πως γίνεται από καταναγκασμό να έχουμε ειρήνη. Για σκέψου. Οι φυλακές είναι γεμάτες. Πάντα είναι. Και σήμερα γεμάτες είναι. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της μακραίωνης εφαρμογής των πρωταρχικών κανόνων στις κοινωνίες, πολιτισμένες και μη. Αλλά δεν αναρωτήθηκε ο πολιτισμένος άνθρωπος γιατί συμβαίνει αυτό. Δεν τον ενδιαφέρει. Τον εκπαίδευσαν να μην νοιάζεται, αυτό διδάχθηκε. Δημιουργήθηκε ολόκληρο σύστημα εκπαίδευσης, το οποίο κανονικοποίησε την αποτυχία αυτή. Κανείς δεν ρωτάει το εξής απλό: αφού όλα είναι καλά δομημένα και τακτοποιημένα γιατί οι φυλακές είναι γεμάτες; Εσύ, ακολουθώντας τις υπάρχουσες νόρμες και υποτάσσοντας τη θέλησή σου στην καθεστηκυία τάξη των πραγμάτων, θα φροντίσεις να εκπαιδευτούν και οι επόμενοι κατά τον ίδιο τρόπο. Μάλιστα δε, η φροντίδα αυτή έχει ήδη αναχθεί σε υποχρέωση και είναι πλέον κοινή συνείδηση ότι και ο επόμενος πρέπει να υποστεί την ίδια διαδικασία. Εκτός και αν το πρόβλημα χτυπήσει τη δική σου πόρτα. Δηλαδή, εάν βρεθείς εσύ στη φυλακή. Τότε θα ανησυχήσεις πραγματικά. Ίσως αρχίζεις κιόλας να μαθαίνεις και να συνειδητοποιείς, ότι ο φόβος δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια αφηρημένη έννοια, μια νοητική κατάσταση και τίποτα λιγότερο από ένα εργαλείο χειρισμού. Παρατήρησε ότι όπου επικρατεί ο φόβος, χάνεται ο σεβασμός. Αυτό ισχύει και στη φυλακή.

Η Φύση δεν έχει φυλακές. Δεν επιτρέπονται.

Κάθε φορά που η ανθρώπινη κοινωνία αντιμετωπίζει ένα αυθεντικό πρόβλημα κατασκευάζει ένα νόμο για να το λύσει. Ποτέ δεν ενδιαφέρθηκε να το λύσει διαφορετικά. Προτιμά την τιμωρία. Φτιάχνει νόμους που απειλούν ποινές. Το ξέρεις και συ και γω και όλοι. Περπατά με την πλάτη στον Ήλιο βλέποντας μόνο τη σκιά της. Αυτός είναι ο Νόμος. Η σκιά. Και σκύβει στη σκιά αναζητώντας προστασία και σταματά εκεί. Δεν προχωρά. Τελματώνει. Πεπλανημένος ο άνθρωπος νομίζει ότι ο κόσμος όλος συνίσταται από τους ήχους, τις παραστάσεις και τις σκιές που βλέπει στον τοίχο, ο οποίος ορθώνεται μπροστά του μέσα στο Σπήλαιο. Ακόμα και αν βγει από αυτό και αντικρύσει τα λουλούδια, τη γη, τα ποτάμια, τον Ήλιο και τη θάλασσα δεν μπορεί να πιστέψει στην ύπαρξή τους. Ούτε οι δέσμιοι του Σπηλαίου τον πιστεύουν όταν τους εξηγεί ότι ο πραγματικός κόσμος βρίσκεται εκτός αυτού. Αυτός ο κόσμος δεν μπορεί να είναι αληθινός. Είναι ψεύτικος. Επιλέγουν την ψευδαίσθηση του Σπηλαίου, επιθυμώντας να παραμείνουν στην ανελεύθερη κατάστασή τους. Εκεί γνωρίζουν τι να κάνουν, έχουν συνηθίσει τα δεσμά. Εξάλλου, το πολύ φως ενοχλεί και προκαλεί σύγχυση στις αισθήσεις. Πάντα ενοχλεί το φως, μπορεί να σε τυφλώσει. Έχουμε, όμως, και εκείνον που βγήκε και κατάφερε να παραμείνει έξω απ’ αυτό, όντας γοητευμένος απ’ τη νέα πραγματικότητα αν και θαμπωμένος από τη λάμψη. Αυτός βαδίζει κοιτώντας τον Ήλιο κατάματα και δεν βλέπει καμιά σκιά. Η σκιά είναι πίσω του. Δεν υπάρχει τίποτα ικανό να τον σταματήσει. Συνεχίζει ελεύθερος.

Ποιος νόμος έχει τη δύναμη να απαγορεύσει στο λιοντάρι να βρυχάται ή στην καρδερίνα να τραγουδά;

Όχι μόνο στερείται ο πολιτισμένος άνθρωπος της ικανότητας να αποφασίζει αυτοβούλως, αλλά επίσης στριμώχνει στο μυαλό του αφηρημένες έννοιες, άπιαστες, που τον κατευθύνουν και θέτουν επιτακτικά τα όρια εντός των οποίων αυτός αναγκάζεται να δράσει. Όσο πιο περιοριστική και καταναγκαστική υφή έχει η ουσία του κανόνα, τόσο πιο ασφαλής και ευτυχισμένος νιώθει. Εκεί ακριβώς έγκειται η αποτυχία του σημερινού πολιτισμού. Στον αυστηρό περιορισμό και την κατάπνιξη των φυσικών ενστίκτων. Μάλιστα, όποιος αδρανοποιήσει και θάψει πιο βαθιά τα φυσικά του ένστικτα και καταπνίξει τις βαθιά ριζωμένες απαγορευμένες μη πολιτισμένες επιθυμίες του, τόσο πιο ψηλά στην άτυπη ιεραρχία των διακριτών πολιτισμένων ανθρώπων τοποθετείται απ’ την κοινωνία. Έτσι αναγκαστικά εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο Νόμος, τελικά, περιορίζει την ελευθερία του ατόμου. Εάν, επίσης, ληφθεί υπ’ όψη το πλήθος των νόμων, ο αριθμός των οποίων τείνει στο άπειρο, τότε είμαστε βέβαιοι ότι πρόκειται για κεκτημένη ανελευθερία. Με άλλα λόγια, από τον ίδιο τον άνθρωπο κατασκευάστηκαν χιλιάδες νόμοι προκειμένου να περιορίσουν τα ζωώδη ένστικτά του, τα φυσικά, και να διαβιεί με τάξη και ειρήνη. Και είναι πολλά τα ένστικτα αυτά, όσοι και οι νόμοι. Μην αμελείς ότι ένας νόμος δεν μπορεί να καταργηθεί τόσο εύκολα. Εάν αγωνίζεσαι να καταργήσεις έναν άδικο νόμο, δεν θα τα καταφέρεις γιατί ο νόμος αυτός έχει γραφτεί από σένα, και είναι ριζωμένος στα έγκατα της ψυχής σου και στο απόθεμα της συνειδήσεώς σου. Είναι αδύνατο να καταργήσεις έναν νόμο καίγοντας νομικούς κώδικες. Η επίταξη και η απαγόρευση θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Και συ επιθυμείς να υπάρχουν. Πρόκειται για ένα μοιραίο και σκοτεινό σφιχταγκάλιασμα: αυτό που επιθυμείς και αυτό που φοβάσαι. Φοβάσαι ότι μπορεί να βρεθείς σε κατάσταση ελευθερίας. Γι’ αυτό αναζητάς τον περιορισμό, τη δέσμευση. Αυτό επιθυμείς και αυτό συμβαίνει.

Στη Φύση δεν υπάρχουν απαγορεύσεις. Δεν της αρέσουν.

Προσωπικά προτιμώ τον ιστό της αράχνης. Τα μικρά και αδύναμα ζωύφια αιχμαλωτίζονται σ’ αυτόν, ενώ τα μεγάλα και δυνατά τον διαπερνούν και διαφεύγουν.

Αρκεί να είμαι εγώ το μεγαλύτερο ζωύφιο. Όχι εκείνο που υφαίνει τον ιστό, αλλά το άλλο. Εκείνο που τον διαπερνά.

Είναι πιο γοητευτικό.

Τα τελευταία Νέα μας

Go to top of page
crossmenuchevron-up